Ekonomi

Ticaret Bakanlığı, geçen yıl çıkarılan ve bu yılda uygulama olacak iç ticaret düzenlemelerine ilişkin kamuoyunu bilgilendirici açıklamalarda bulundu.

ANKARA (İGFA) - Ticaret Bakanlığı'nın haksız fiyat değerlendirmesinden perakende ticarete, otomotivden emlak sektörüne kadar geçen yıl çıkarılan pek çok düzenlemesi bu yıl da uygulanacağı bidirildi.

İç ticaret düzenlemelerini 6 başlıkta özetleyen Bakanlık, ilgili değişiklik ve yönetmeliğe ilişkin detayları sosyal medya hesabından da paylaştı.

1. HAKSIZ FİYAT DEĞERLENDİRME:

•  Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişiklik ile cezaların etkinliğinin ile caydırıcılığının artırılması amacıyla fahiş fiyat artışı cezasının üst sınırı 1 milyon TL’ye ve stokçuluk cezasının üst sınırı ise 12 milyon TL’ye artırılmış; bir takvim yılında 3 defa stokçuluk cezası alanların iş yerlerinin 6 güne kadar kapatılması mümkün hale getirilmiştir. (29.05.2024 T. ve 32560 S. RG)

 
2. PERAKENDE TİCARET:

•  6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelik’te yapılan haksız ticari uygulamalar ve ödeme sürelerine yönelik değişiklikler yürürlüğe girmiştir. (Kanun: 01.02.2023 T. ve 32091 S. RG; Yönetmelik: 14.12.2023 T. ve 32399 S. RG)
 
•   250 m2’den fazla satış alanına sahip zincir mağaza şubelerinde glütensiz tatlı atıştırmalık, tuzlu atıştırmalık, un; 400 m2’den fazla satış alanına sahip şubelerde ise bahse konu ürünlere ilave olarak glütensiz ekmek, makarna gibi ürünlerinin satışa sunulmasına yönelik Glütensiz Gıda Ürünü Satış Yükümlülüğü Getirilmesine İlişkin Tebliğ yürürlüğe girmiştir. (Yönetmelik: 14.12.2023 T. ve 32399 S. RG; Tebliğ: 05.03.2024 T. ve 32480 S. RG)
 
•   Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından alınan kararlarla uyumlu bir uygulama oluşturmak üzere Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmeliğin 12/B maddesinin ikinci fıkrasındaki cep telefonu satışları ile üçüncü fıkrasındaki taşıt satışları için uygulanan vade ve tutar sınırlamalarında güncelleme yapılarak yenilenmiş ürün kategorisinde yer alan ve fiyatı 25.000,00 Türk Lirası üzerinde olan cep telefonları ile sıfır ürün kategorisinde yer alan ve fiyatı 20.000,00 Türk Lirası üzerinde olan cep telefonları için 3 ay taksit yapılabilmesi imkânı getirilmiş ve  taşıt satışlarında taksitlendirme aralıklarının nihai fatura değerleri; alt eşiği 400.000,00 Türk Lirası, üst eşiği ise 2.000.000,00 Türk Lirası olacak şekilde yükseltilmiştir. (21.12.2024 T. ve 32759 S. RG)
 
3. SEBZE VE MEYVE TİCARETİ:

•   5957 sayılı Kanunda yapılan değişiklik ile kapalı pazar yerlerindeki satış yerlerinin sınırlı ayni hak yöntemi ile kiralama usulü kaldırılmıştır. (Kanun: 29.05.2024 T. ve 32560 S. RG; Yönetmelik: 19.07.2024 T. ve 32606 S. RG)
 
•   Bakanlığımız genelgeleri ile sebze ve meyve ticaretine ilişkin düzenlemeler yapılarak üretici örgütü belgesi almak için aranan sebze ve meyve üreten ortak veya üye sayısı 50’den 25’e düşürülmüş; üreticiye ödenecek mal bedelinden, hamaliye ücreti ve benzeri bir kesinti yapılamayacağı, toptancı halinden mal satın alanların hamaliye hizmeti almaya veya bu hizmeti almadan ücret ödemeye zorlanamayacağı düzenlenmiştir.
 
•  5957 sayılı Kanun kapsamında 2025 yılında hal hakem heyetlerinde uygulanacak parasal sınır 887.009,71 TL olarak tespit edilmiştir. (19.12.2024 T. ve 32757 S. RG)

4. OTOMOTİV SEKTÖRÜ:
 
•   Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik ile tescilsiz motorlu kara taşıtlarının ticareti kapsama alınarak, distribütörler, distribütörler harici taşıt ithal edenler, yetkili satıcılara yönelik kural ve yükümlülükler getirilmiş; elektronik ortamda yapılan ihalelerin güvenli ve şeffaf bir şekilde gerçekleşmesi amacıyla ihale öncesine, sürecine ve kesinleşmesine ilişkin ihale platformları tarafından uyulması gereken asgari kurallar belirlenmiş; yetki belgesi alınması için gerekli olan şartlar arasından iş yeri açma ve çalışma ruhsatı çıkarılarak 1 Mart 2025 tarihine kadar yapılacak yetki belgesi başvurularına lise mezuniyeti şartından muafiyet getirilmiştir. (27.08.2024 T. ve 32645 S. RG)
 
•   Otomotiv sektöründe 6 ay – 6 bin km pazarlama ve satış kısıtlaması ile ilan kısıtlamasının uygulama süresi 1 Temmuz 2025’e kadar uzatılmıştır. (26.12.2024 T. ve 32764 S. RG)

 
5. EMLAK SEKTÖRÜ:
 
•  Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte değişiklik yapılarak, 14 Mayıs 2024 tarihinden önce taşınmaz ticaretine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi ya da meslek odası kaydı bulunan işletme ve sözleşmeli işletmelerde 31 Aralık 2024 tarihine kadar yapılan yetki belgesi başvurularında, mesleki deneyim şartının aranmayacağı hükme bağlanmıştır (14.05.2024 T. ve 32546 S. RG). Ayrıca, bahse konu düzenlemenin Bakanlığımıza verdiği yetki kapsamında söz konusu hükümde 31 Aralık 2024 olarak belirtilen başvuru süresi 6 ay (30.06.2025 tarihine kadar) uzatılmıştır.

6. ELEKTRONİK TİCARET:
 
•  Elektronik ticaret mevzuatı uyarınca ticari faaliyette bulunan hizmet sağlayıcılar için getirilen yükümlülükleri, uygulamada yerine getiren entegratörlerin Bakanlığımızca yetkilendirilmelerine ilişkin hazırlanan Ticari Elektronik İleti Yönetim Sistemi Entegratörleri Hakkında Tebliğ yürürlüğe girmiştir. (18.09.2024 T. ve 32666 S. RG)
 
•   Yerli elektronik ticaret pazar yerlerinin yurt dışı satışlarının teşvik edilmesi, rekabetçi güçlerinin, istihdam yaratma potansiyellerinin ve yüksek teknolojili yatırımlarının artırılmasına yönelik Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da değişiklik yapılmıştır. (30.10.2024 T. ve 32707 S. RG)

Ticari süt işletmelerince Kasım ayında 896 bin 257 ton inek sütü toplandı. Üretilen süt ürünlerinde aylık ve yıllık dönemde en fazla değişim tereyağında oldu.

ANKARA (İGFA) - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Süt ve Süt Ürünleri Üretimine ilişkin Kasım ayı verilerini yayımladı.

Buna göre ticari süt işletmeleri tarafından toplanan inek sütü miktarı, Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,6 artarken, Ocak-Kasım döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 10,1 arttı.

Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre, inek peyniri üretimi yüzde 5,8 arttı, ayran üretimi yüzde 6,5 arttı, yoğurt üretimi yüzde 1,6 arttı, içme sütü üretimi yüzde 1,9 arttı, tereyağı üretimi yüzde 35,7 arttı.

Verilere göre Ocak-Kasım döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre, inek peyniri üretimi yüzde 6,2 arttı, ayran üretimi yüzde 12,6, yoğurt üretimi yüzde 6,8, içme sütü üretimi yüzde 3,9, tereyağı üretimi ise yüzde 15,2 artış kaydetti.

Bir önceki ay 921 bin 231 ton olan ticari süt işletmelerince toplanan inek sütü miktarı Kasım ayında %2,7 oranında azalarak 896 bin 257 ton oldu.

Öte yandan bir önceki ay 145 bin 7 ton olan içme sütü üretimi Kasım ayında yüzde 1,0 oranında azalarak 143 bin 604 ton olarak gerçekleşti.

Türkiye, enerji konusunda yüzde 71 oranında, ham petrolde ise yüzde 92 seviyelerinde dışa bağımlılık bulunuyor. Bu durum, petrol fiyatlarındaki dalgalanmaların Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerini daha belirgin hale getiriyor. Giresun Üniversitesi Şebinkarahisar Meslek Yüksekokulu’ndan Öğr. Gör. Dr. Necati Altemur, petrol fiyatlarındaki değişimlerin Türkiye ekonomisini etkisini değerlendirdi.

Sinem KAYA - BilKi / GİRESUN (İGFA) - Petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar, ekonomik büyümeyi etkileyen önemli bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır.

Petrol ihraç eden ülkeler bu artışlardan fayda sağlarken, ithalatçı ülkeler ise maliyet artışları ve enflasyon gibi olumsuz etkilerle karşı karşıya kalmaktadır.

Özellikle gelişmekte olan ülkelerde dışa bağımlılığın yüksek olması, bu etkileri daha da derinleştirmektedir.

Petrol fiyatları ve ekonomik değişkenler arasındaki ilişki inceleyen Giresun Üniversitesi Şebinkarahisar Meslek Yüksekokulu’ndan Öğr. Gör. Dr. Necati Altemur, “Petrol Fiyatları ve Makroekonomik Değişkenler Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği adlı çalışmasında, Ocak 1995 ile Şubat 2023 arasındaki 28 yıllık dönemde petrol fiyatları, enflasyon ve döviz kuru arasındaki olası eş bütünleşme ilişkisini (ekonomi ve istatistik alanlarında zaman serileri arasında uzun vadeli bir denge ilişkisi olup olmadığını analiz etmek için kullanılan bir kavram) ele aldı. Araştırmada, petrol fiyatlarını temsilen Avrupa Brent Petrol Spot FOB (varil başına USD) fiyatı, enflasyon göstergesi olarak Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve döviz kuru olarak ABD Doları (USD) / Türk Lirası (TRY) kullanan Prof. Dr. Altemur, eş bütünleşme ilişkisini test etmek amacıyla zaman serisi analizlerinde, yapısal kırılmalar dikkate alınarak Hatemi-J ve Maki testleri kullandı.

Öğr. Gör. Dr. Necati Altemur  çalışmasında, petrol fiyatları, enflasyon ve döviz kuru arasında uzun vadede anlamlı bir eş bütünleşme ilişkisinde bulundu. Çalışmada, Türkiye'nin yüksek enerji talebi ve dışa bağımlılığı, petrol fiyatlarındaki dalgalanmanın enflasyon ve döviz kurunu artırdığını, üretim maliyetlerini yükselttiğini ve bütçe açıklarını büyüttüğünü gösterilirken, yapısal kırılmalar analizinde, 1994, 2001, 2013 ve Covid-19 krizlerinin etkileri öne çıkarıldı. 

ENERJİ BAĞIMSIZLIĞI İÇİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ SUNULDU

Malatya Turgut Özal Üniversitesi İşletme ve Yönetim Bilimleri Dergisi'nde yayınlanan makalede, Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığını azaltmak için önemli adımlar atması gerektiği vurgulandı.

Çalışmada, literatürdeki diğer kaynaklarda Türkiye'nin enerji ihtiyacını karşılamak için alternatif kaynaklara yönelmesi gerektiğinin ortaya konulduğu belirtilirken, özellikle güneş ve rüzgâr enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımların, çevre kirliliğini azaltırken aynı zamanda dışa bağımlılığı da düşürdüğü ifade edildi.

Çalışmada, kara taşımacılığı yerine deniz yolu ve tren kullanımının artırılması gerektiği vurgulandı.

15 Ocak Çarşamba'yı 16 Ocak Perşembe'ye bağlayan gece yarısından itibaren motorine 2,34 TL, benzine ise 1,56 TL zam gelmesi bekleniyor.

İSTANBUL (İGFA) - Yılın ilk zamlarını gören akaryakıt ürünlerine büyük zam gelmesi bekleniyor. 

Sektör kaynaklarından alınan bilgiye göre 16 Ocak Perşembe günü itibariyle motorin ve benzinde rekor artış yapılacağı iddia edildi.

Motorinin litre fiyatı 2,34 TL artışla 50 TL'ye yaklaşırken,  benzinin litre fiyatına ise 1,56 TL'lik bir artış gelmesi bekleniyor.

An itibariyle akaryakıt ürünlerinden benzinin ortalama litre fiyatı 45,90 TL, motorin 46,40 TL, LPG ise 27,60 TL.

 Kocaeli Sanayi Odası (KSO) Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan cari denge verisine ilişkin değerlendirmede bulundu.

KOCAELİ (İGFA) - Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, kasım ayı cari denge verisine ilişkin açıklamada bulundu. 

Zeytinoğlu, “Kasım ayında cari denge 2 milyar 871 milyon dolar açık verdi. Yıllık açık 7 milyar 372 milyon dolar oldu. Yıllık açıktaki 245 milyon dolarlık artışta, dış ticaret açığındaki yükselişin etkisini görüyoruz. Kasım ayında dış ticaret açığı geçen yıla göre 746 milyon dolar artışla 5.2 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Hizmetler dengesinin katkısı ise 3.7 milyar dolar oldu. Bu kalem de bir önceki yılın 971 milyon dolar üzerinde. Bu da açığı sınırlayan bir gelişme olarak karşımıza çıkıyor” dedi.

Önümüzdeki döneme ilişkin değerlendirmede bulunan Zeytinoğlu, “Aralık ayında ihracatımız 23.5 milyar dolar ile aralık ayları içerisinde en yüksek değere ulaşmıştı. Ancak, dış ticaret açığında da yüzde 44.7’lik artış olmuştu. Dış ticaret açığındaki yükselişin cari açığa yansıyabileceğini, hizmet gelirlerinin de katkısıyla 2024 yılını 9-10 milyar dolar civarında cari açıkla kapatabileceğimizi düşünüyoruz” şeklinde konuştu.

TÜİK'in açıkladığı Kasım ayı verilerine göre yıllık bazda ticaret satış hacmi yüzde 8,7, perakende satış hacmi ise yüzde 16,4 oranında arttı.

ANKARA (İGFA) - TÜİK, Kasım ayına ilişkin Ticaret Satış Hacim Endeksi'ni açıkladı. 

Buna göre ticaret satış hacmi 2024 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,7 arttı. Aynı ayda motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımı için satış hacmi yüzde 10,2 arttı, toptan ticaret satış hacmi yüzde 5,3 arttı, perakende ticaret satış hacmi ise yüzde 16,4 oranında artış kaydetti.

TİCARET SATIŞ HACMİ AYLIK YÜZDE 0,9 ARTTI, PERAKENDE SATIŞ HACMİ AYLIK YÜZDE 1,9 ARTTI

Bu arada ticaret satış hacmi (2021=100) 2024 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 0,9 arttı.

Aynı ayda motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımı için satış hacmi yüzde 0,2 arttı, toptan ticaret satış hacmi yüzde 0,6 arttı, perakende ticaret satış hacmi ise yüzde 1,9 arttı.

Ticaret ve perakende satış hacminin yıllık ve aylık değişim oranları tablolara şöyle yansıdı:

Cari açığın gerilemesi ile ilgili verilerin ortaya çıkması ardından Ticaret Bakanı Ömer Bolat'ın yanı sıra Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de değerlendirmelerde bulundu.

ANKARA (İGFA) - Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ocak ve Kasım döneminde cari açığın 5,6 milyar dolar olduğunu, yıllık cari açığın ise 2023 yılı Mayıs ayına göre 48,2 milyar dolar azaldığını kaydetti.

Bakan Şimşek, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, dış finansmana daha uygun koşullarla erişim arttığına dikkati çekerek, son 1,5 yılda reel sektör ve bankacılık sektörünün dış borç çevirme oranları sırasıyla yüzde 130 ve yüzde 150 seviyesinde gerçekleştiğini kaydetti. 

"Cari açığın sürdürülebilir seviyelere gerilemesi programımızın en önemli kazanımlarından biri oldu" diyen Bakan Şimşek, paylaşımında, "Cari açığın milli gelire oranının yüzde 1’in altında ve 2024 yılı hedefimizden çok daha olumlu gerçekleşmesini bekliyoruz. Avrupa Birliği’ndeki zayıf talep, artan petrol fiyatları, güçlenen ABD doları ve düşen Avro/Dolar paritesi cari dengeyi önümüzdeki dönemde olumsuz etkileyebilecektir.  Sürdürülebilir cari dengeyi korumak ve finansman kalitesini daha da artırmak için programımızı kararlılıkla uygulamaya devam ediyoruz" ifadelerini kullandı.

Kontek Enerji, 30 yıllık sektör deneyimi ve inovasyon odaklı yaklaşımıyla global pazardaki gücünü artırmaya devam ediyor.

İSTANBUL (İGFA) - Enerji sektöründe sürdürülebilir ve yenilikçi çözümlerle fark yaratan Kontek Enerji, 30 yıllık deneyimiyle globalleşme yolunda kararlı adımlar atıyor. Şirket, yeni yatırımı Maxxen Enerji Depolama sistemleri fabrikası ile enerji depolama teknolojilerinde yeni bir standart oluşturmayı ve sektöre katma değer sağlamayı hedefliyor.

30. yılıgeride bırakmanın gururunu yaşadıklarını dile getirenKontek Grup CEO’su ve Yönetim Kurulu Başkanı Tolga Murat Özdemir,“Kontek Enerji olarak, tam 30 yıldır sektöre yenilikçi çözümler sunarak, enerji verimliliği, otomasyon, solar EPC /yatırımcılık ve işletme bakımı gibi alanlarda öncü olmayı başardık. 2024 yılı, globalleşme hedeflerimize yönelik stratejik adımlar attığımız, kurumsal yapımızı güçlendirdiğimiz ve sürdürülebilirlik odaklı projelerle büyümemizi hızlandırdığımız bir dönem oldu. Mayıs ayındafaaliyete geçecek Maxxen Enerji Depolama Sistemleri üretim fabrikamızla, enerji depolama alanında öncü konumumuzu korurken, Ar-Ge yatırımlarımızla da sektöre değer katmayı hedefliyoruz” dedi.

 “HEDEFİMİZ 5 YILDA 1 MİLYAR DOLAR CİROYA ULAŞMAK”

Tolga MuratÖzdemir, 2025 Mayıs ayında Maxxen Enerji Depolama Sistemleri fabrikasında deneme üretimlerine başlayacaklarını ve hedeflerinin ürettikleri ürünlerin %70’ini ihraç etmek olduğunu vurguladı. HedeflerininMaxxen için 5 yılda 1 milyar dolar ciro ve 10.000 MWh plus üretim kapasitesine ulaşmak olduğunu belirten Özdemir, “Ana pazarımız Avrupa depolama sektörü olacak, ancak yakın coğrafyalar ve Latin Amerika ülkelerinde de faaliyet göstereceğiz” ifadelerini kullandı.

TÜİK'in açıkladığı Dış Ticaret Endeksleri'ne göre ihracat ve ithalatta birim endeksleri artarken, miktar endekslerinde azalış kaydedildi. Aynı dönemde dış ticaret haddi ise 84,9 olarak gerçekleşti.

ANKARA (İGFA) - TÜİK, Kasım ayına ilişkin Dış Ticaret Endekslerini açıkladı. 

Buna göre İhracat birim değer endeksi Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,3 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre gıda, içecek ve tütünde yüzde 12,3 arttı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 5,0 arttı, yakıtlarda yüzde 10,1 azaldı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 0,1 arttı. İhracat miktar endeksi yüzde 4,1 azaldı.

İthalat birim değer endeksi Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,3 artış kaydederken, ithalat miktar endeksi yüzde 0,4 azaldı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi yüzde 3,5, ithalat miktar endeksi ise yüzde 0,9 arttı.

DIŞ TİCARET HADDİ 2024 YILI KASIM AYINDA 84,9 OLARAK GERÇEKLEŞTİ

İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2023 yılı Kasım ayında 86,5 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi ise 1,6 puan azalarak, 2024 yılı Kasım ayında 84,9 oldu.

TÜİK'in açıkladığı Kasım ayı verilerine göre toplam ciro aylık bazda yüzde 2,6, yıllık ise yüzde 42,4 oranında artış kaydetti. Alt detaylara bakıldığında yıllık düzeyde en yoğun ciro konaklama ve yiyecek sektöründe yaşandı.

ANKARA (İGFA) - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kasım ayına ilişkin ciro endekslerini açıkladı.

TOPLAM CİRO YILLIK YÜZDE 42,4 ARTTI

Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2021=100), 2024 yılı Kasım ayında yıllık yüzde 42,4 arttı.  Toplam cironun alt detaylarına bakıldığında; 2024 yılı Kasım ayında yıllık sanayi sektörü ciro endeksi yüzde 30,1 arttı, inşaat ciro endeksi yüzde 55,9 arttı, ticaret ciro endeksi yüzde 44,6 arttı, hizmet ciro endeksi yüzde 53,3 arttı.

Bu arada sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2021=100), 2024 yılı Kasım ayında aylık bazda ise yüzde 2,6 artış kaydetti.

Yine aylık bazda toplam cironun alt detaylarına bakıldığında; 2024 yılı Kasım ayında aylık sanayi sektörü ciro endeksi yüzde 2,3 arttı, inşaat ciro endeksi yüzde 0,9 arttı, ticaret ciro endeksi yüzde 3,1 arttı, hizmet ciro endeksi yüzde 2,1 arttı.